Czym jest otyłość?
Otyłość jest przewlekłą, nawracającą chorobą związaną z nadmiernym gromadzeniem się tkanki tłuszczowej, która stanowi zagrożenie dla zdrowia. Najczęściej wynika ona z nadmiernej podaży kalorii w diecie, która często połączona jest z niewystarczającą ilością ruchu.
Rozpoznawanie otyłości polega na porównaniu masy ciała i wzrostu dziecka do średniej dla dzieci w danym wieku.
Według WHO u dzieci w wieku <5 lat nadwagę należy rozpoznać, gdy stosunek masy do wysokości (długości) ciała jest większy niż dla 97% dzieci w tym wieku, a otyłość, gdy stosunek ten jest większy niż u ok 99% dzieci. Sama definicja może nieco różnić się w poszczególnych krajach. W Polsce u dzieci w wieku 3–18 lat należy stosować siatki centylowe BMI stworzone specjalnie dla naszego kraju, zgodnie z którymi nadwagę definiuje się jako BMI >85. centyla (85% dzieci ma mniejsze BMI), a otyłość >97. centyla (97% dzieci ma mniejsze BMI).
Kiedy mogę podejrzewać, że dziecko ma zbyt dużą masę ciała?
W każdej książeczce zdrowia dziecka wydrukowane są siatki centylowe. Jeśli masa przekracza najwyższą linię (97 centyl) warto skonsultować się z lekarzem. Warto również porównać centyl masy ciała oraz wzrostu. Na przykład: jeśli dziewczynka w wieku 10 lat waży 45 kg (90 centyl – czyli norma), ale ma 130 cm wzrostu (3-10 centyl – również w normie) to stosunek jej masy ciała do wzrostu jest zbyt duży. To oznacza, że choruje ona na otyłość. Jeśli jednak ta sama dziewczynka miałaby 150 cm wzrostu, to jej masa ciała byłaby prawidłowa.
U osób dorosłych stosowany jest wskaźnik BMI, który u dzieci również pomaga w ocenie otyłości, jednak nie można stosować tych samych wartości co u dorosłych. Do tego celu należy stosować specjalne siatki centylowe, na których można sprawdzić jakie wartości są prawidłowe.
Masa ciała jest zbyt duża. Co dalej?
Jest to moment, w którym należy rozpocząć leczenie. Najskuteczniejsze metody polegają na połączeniu odpowiedniego wysiłku fizycznego z dietą zawierającą prawidłową liczbę kalorii. Co więcej warto zgłosić się do lekarza, który może zalecić badania w celu sprawdzenia możliwych powikłań otyłości.
Czy otyłość jest groźna?
Otyłość jest chorobą, która nie polega na jedynie na nadmiernej masie ciała. W praktyce lekarskiej najbardziej interesują nas ewentualne powikłania, czyli zaburzenia czynności narządów pośrednio lub bezpośrednio spowodowane nadmierną masą ciała.
Osoby z nadmierną masą ciała mają zdecydowanie większe ryzyko zachorowania na nadciśnienie tętnicze, cukrzycę czy miażdżycę tętnic. Bezpośrednio nadmierna masa ciała może przyczynić się do zaburzeń układu ruchu – np. bólu stawów lub pleców.
Leczenie
Ponieważ większość przypadków związana jest z nieodpowiednim żywieniem oraz zbyt małą ilością ruchu, to te dwa aspekty życia są kluczowe w procesie leczenia. Z doświadczenia pacjentów wiemy jednak, że proces zmian jest trudny i samodzielne próby często kończą się niepowodzeniem. Dlaczego tak się dzieje, skoro recepta wydaje się być prosta? Powodem tego są budowane przez lata nawyki, które przyczyniły się do rozwoju otyłości. Ich zmiana wymaga dużego samozaparcia albo pomocy z zewnątrz. Zdecydowanie łatwiej przestrzegać diety jeśli ktoś przygotuje zbilansowany jadłospis na cały tydzień, a aktywność fizyczną łatwiej rozpocząć mając z tyłu głowy, że plan treningowy został przygotowany w oparciu o nasze potrzeby oraz możliwości.
Wierzymy jednak, że kluczem do sukcesu jest współpraca specjalistów z różnych dziedzin. Zachęcamy do zapoznania się z Programem Leczenia Otyłości dostępnym na naszej stronie internetowej.